De crisis van inactiviteit bij kinderen en het belang van brede motorische ontwikkeling

Kinderen bewegen steeds minder en worden minder motorisch vaardig, wat een groot probleem is. Dit komt door veranderingen in onze maatschappij, zoals verstedelijking en digitalisering. Steden zijn zo ingericht dat kinderen minder gestimuleerd worden om buiten te spelen. Bovendien leidt de toename van schermtijd tot een stilzittende levensstijl. De focus op schoolprestaties zorgt er ook voor dat kinderen minder tijd hebben om buiten te spelen. 

De afname in fysieke activiteit heeft ernstige gevolgen. Onderzoek toont aan dat onvoldoende beweging negatieve effecten heeft op de gezondheid van kinderen, nu en in de toekomst. In Nederland zijn 2,7 miljard euro van de zorgkosten gerelateerd aan eet- en beweeggedrag, wat jaarlijks 5800 levens kost.

Kinderen bewegen te weinig en hun motorische vaardigheden verslechteren

Slechts 45% van de Nederlandse bevolking van 4 jaar en ouder voldoet aan de beweegrichtlijnen. In 2023 voldeed 60% van de kinderen tussen 4 en 11 jaar aan deze richtlijnen. De motorische vaardigheden van kinderen zijn de laatste jaren afgenomen. Een onderzoek uit 2017 toont aan dat de motorische vaardigheden van kinderen in groep 8 in een periode van tien jaar zijn verslechterd. Ook blijkt uit onderzoek van 2021 dat de balansvaardigheden van kinderen van 4 tot 6 jaar na de coronamaatregelen lager zijn dan ervoor.

Er zijn verschillende initiatieven en aanpakken om deze trend om te buigen, maar nog met onvoldoende resultaat. Met recht mag dit een wicked problem genoemd worden. Een complex probleem, wat niet eenvoudig op te lossen is. Hier kunnen en moeten we met elkaar wat aan doen. Breed motorisch ontwikkelen heeft in vrijwel geen van de bestaande aanpakken een prominente rol, terwijl hier wetenschappelijk gezien kansen zouden kunnen liggen. 

Wat is Breed Motorisch Ontwikkelen (BMO)?

Breed Motorisch Ontwikkelen (BMO) verwijst naar het proces waarbij kinderen een breed scala aan motorische vaardigheden ontwikkelen, zoals lopen, rennen, springen, gooien, vangen, slaan, en balanceren. Dit vormt de basis voor het beoefenen van verschillende sporten. Het idee is dat een brede motorische basis essentieel is voordat kinderen zich specialiseren in een specifieke sport. Deze benadering wordt ondersteund door het Athletic Skills Model (ASM) en organisaties zoals Monkey Moves, die zich richten op het ontwikkelen van fundamentele bewegingsvaardigheden bij kinderen.

Nut en noodzaak van BMO

Het ontwikkelen van een brede motorische basis heeft verschillende voordelen:

1. Gezondheid: Kinderen die motorisch vaardig zijn, blijven actiever en nemen meer deel aan sportactiviteiten. Dit helpt bij het voorkomen van overgewicht en bevordert een gezondere levensstijl.

2. Preventie van blessures: Kinderen die zich motorisch breed ontwikkelen, hebben minder kans op blessures omdat ze meer ervaring hebben met verschillende bewegingssituaties.

3. Plezier en motivatie: Kinderen die verschillende sporten beoefenen, ervaren meer plezier en motivatie. Plezier is een belangrijke factor voor langdurige deelname aan sport.

4. Minder kans op burn-out: Vroege specialisatie in één sport kan leiden tot een hogere kans op burn-out. Een brede motorische ontwikkeling kan dit risico verminderen.

5. Sociale vaardigheden: Het beheersen van motorische vaardigheden helpt kinderen bij het ontwikkelen van sociale vaardigheden zoals samenspelen en communiceren.

Oproep tot actie

Stel kinderen bloot aan een beweegrijke omgeving waarin zij kunnen ontdekken.

Laat kinderen meer en vaker vrij en ongestuurd spelen. Ongestuurd spelen is belangrijk in de ontwikkeling van verbeelding en creativiteit. Het helpt in de ontwikkeling van sociale en emotionele vaardigheden zoals delen, leiding nemen en communiceren.

En laat kinderen gevarieerd bewegen om motorisch vaardig te worden. Tot een leeftijd van zeven jaar zou hierbij de nadruk op het ontwikkelen van fundamentele motorische vaardigheden moeten liggen. Naarmate kinderen ouder worden, kunnen ze deze vaardigheden in steeds meer variaties en omgevingen gaan toepassen en uitvoeren. Waarbij voor het kind de focus op plezier ligt. Plezier in bewegen zou de standaard in de huidige maatschappij moeten zijn. Dit heeft weer positieve gezondheidswinst tot gevolg.

Wil jij weten hoe je kinderen breed motorisch kan laten ontwikkelen. Neem dan vrijblijvend contact op met Bart Poot van Monkey Moves.

Gastblog geschreven door: MonkeyMoves