Hoe leer ik mijn konijn een High Five te geven op een balanskussen?

Hoe leren konijnen eigenlijk?

Zoogdieren leren allemaal op ongeveer dezelfde manier gedrag aan. Het leerproces van een konijn is in opbouw niet heel anders dan het leerproces van een hond of dolfijn. Toch zijn er wel verschillen. Het grootste onderscheid is het feit dat een konijn een prooidier is. Daardoor ligt zeker in het begin het leertempo lager. Als een dier stress ervaart, blokkeert het vermogen om te leren. Je konijn zal eerst moeten leren jou te vertrouwen. En dan niet alleen jou, maar ook zijn omgeving. Voor een konijn is veiligheid het allerbelangrijkste. Pas als het dier zich veilig voelt, kun je gaan trainen.

Als je met hem gaat trainen is het belangrijk dat je begrijpt hoe leren werkt. Dat gaat bijna altijd op dezelfde manier. Je konijn doet iets. Als direct daarna iets lekkers of iets leuks volgt, dan zal hij dat vaker gaan doen. We zeggen dan dat bepaalde gedrag iets leuks of aangenaams oplevert, ofwel het gewenste gedrag wordt dan bekrachtigd. Andersom kan ook. Levert zijn gedrag helemaal niets op, iets wat niet interessant is of zelfs iets vervelends? Dan zal het dier dit gedrag minder vaak vertonen en uiteindelijk helemaal niet meer. Bij trainen zie je dit steeds weer terug.

Diverse methoden
Er zijn meerdere soorten trainingsmethoden. In dit artikel worden de lure-rewardmethode (lok-beloonmethode) beschreven.

Lure-rewardmethode
Bij luring, ofwel lokken, houd je continu iets lekkers voor de neus van je konijn. En dan echt heel dicht tegen het neusje, alsof het ertegenaan geplakt zit.

Zodra hij het lekkers wil pakken, beweeg je het (heel langzaam!) een klein stukje van hem vandaan, zodat hij er achteraan loopt. Als je dit te snel doet, haakt hij af. Hij moet eerst leren dat dit een leuke oefening is. De lure-rewardmethode houdt dus niets meer of minder in dan continu je konijn de juiste kant op lokken. Als je te lang achter elkaar het lekkers weg beweegt zonder het te geven, zal hij niet meer gemotiveerd zijn om erachteraan te lopen.

Lure-rewardmethode in de praktijk

Stap 1: het aannemen van voer zo nodig in het eigen huisje
Oefen met het aannemen van lekkers uit je handen, ook al zit het dier in een huisje. Blijf je konijn elke dag voer aanbieden, totdat hij het opeet. Durft hij dit zonder problemen, ga dan door naar stap 2.

Stap 2: een halve centimeter lokken
Houd tussen duim en wijsvinger wat lekkers vast, je handpalm wijst naar het plafond. Geef je konijn steeds wat lekkers. Als hij is uitgegeten, houd je opnieuw je hand voor zijn neus en beweeg je je hand een halve centimeter van hem vandaan. Volgt hij je hand? Beloon meteen door het lekkers aan hem te geven. Zo niet? Houd opnieuw het lekkers voor zijn neus en beweeg het minder dan een halve centimeter van hem vandaan. Al reikt hij alleen maar met zijn kop ernaar: dat is prima, geef meteen het lekkers. Oefen door totdat hij je hand 90% van de tijd volgt. Oefen maximaal vijf tot tien keer achter elkaar.

Stap 3: vergroot de afstand
Vergroot heel langzaam de afstand waarover je het lekkers van zijn neus vandaan beweegt. Een halve centimeter wordt een hele centimeter. Een centimeter wordt twee centimeter. Twee worden er drie. Oefen door totdat hij minimaal tien centimeter achter je hand aan kan lopen. Blijf voorlopig in rechte lijnen bewegen, bochten zijn moeilijker. Met stap 3 ben je misschien dus even bezig.

Stap 4: een halve cirkel
Breek de halve cirkel in kleinere stappen, zodat je op een kwart cirkel beloont en dan steeds iets later beloont. Oefen ook eens een halve cirkel naar de andere kant. Gaat het goed? Dan kan je door naar een van de oefeningen, bijvoorbeeld een High Five.

Waarmee belonen?
Voor het aanleren werk ik vaak met dille, een stukje appel of bijvoorbeeld Care plus van Beaphar. Daarnaast raad ik je aan in de avond te trainen of in de ochtend, omdat konijnen dan het meest actief zijn.

Hoe leer ik mijn konijn een High Five te geven:

Stap 1:
Leg je rechterhand plat op de bodem, met je handpalm naar boven. Houd met je andere hand wat brokjes of lekkers vast en lok hiermee je konijn naar je rechterhand toe. Langzaam stuur je met de hand met brokjes, de poten van je konijn op je platte rechterhand.

Stap 2:
Nu maak je de oefening iets moeilijker door je rechterhand iets hoger te houden. En soms heeft dit echt tijd nodig. Begin met een centimeter boven de grond en bouw dit uit totdat je hand op borsthoogte van je konijn kan houden en hij met zelfvertrouwen zijn voorpoten op jouw hand zet.

Stap 3:
Nu ga je je rechterhand steeds schuiner houden. Blijf steeds belonen. De brokjes houd je aan de bovenkant van je rechterhand, totdat je hand verticaal – dus met de vingertoppen die naar het plafond wijzen – kan houden. Wanneer je je rechterhand verticaal houdt, hou je de brokjes boven je middelste vinger, zodat hij zoveel mogelijk tegen het midden van je hand aan staat.
Pas als je konijn een paar weken regelmatig een High Five heeft gegeven, kan je dit moeilijker gaan maken en het bijvoorbeeld op een balanskussen gaan oefenen.

Hoe leer ik mijn konijn een High Five te geven op een balanskussen:

Stap 1a
Voordat je begint, haal het kussen uit zijn verpakking, en laat het een paar dagen staan. Nieuwe producten ruiken vaak sterk, en voor veel dieren is dat niet prettig. Na een paar dagen maak je het kussen schoon met bijvoorbeeld azijn en laat je het weer een dag uitwasemen.

Stap 1b
In eerste instantie is het van belang dat je konijn het kussen niet eng vindt. Houdt het kussen in de hand, terwijl je staat. Kijkt je konijn? Beloon dan. Want dat ‘gekke oranje ding’ zou weleens heel gevaarlijk kunnen zijn.. (in de ogen van het konijn). Pas als dat goed gaat, dan leg je het kussen op de grond. Beloon je konijn voor het kijken naar het kussen en als hij er zelf naar toe gaat is dat natuurlijk helemaal top. Verwacht je een schrikreactie? Blijf het kussen in je hand houden, lok je konijn er heel langzaam naar toe. Neem de tijd. Wanneer je konijn eenmaal geschrokken is, dan is het veel moeilijker die associatie om te draaien.

Stap 2

Wanneer je konijn eenmaal op zijn gemak voelt in de buurt van het kussen, dan neem je wat lekkers en lok je je konijn richting het kussen. Stuur dan je konijn met 1 of 2 voorpoten op het kussen en beloon. Oefen door totdat je konijn met zelfvertrouwen zijn twee voorpoten op het kussen kan zetten.

Stap 3

Nu je konijn met zelfvertrouwen zijn voorpoten op het kussen kan zetten, ga je langzaam verder werken, met de achterpoten. Realiseer je dat dit een balanskussen is. Een goede leerervaring maar ook waarschijnlijk volledig nieuw voor het dier. Dus oefen heel kort! Weet dat hij zijn spieren meer en misschien anders moet gebruiken dan normaal. Een paar minuten (twee dus) is meer dan voldoende. Blijf belonen. Het belangrijkste is dat je konijn het leuk vindt. Oefen door totdat je konijn rustig en ontspannen op het kussen kan staan. Herhaal dit enkele dagen voordat je met stap 4 verder gaat. Alleen het erop staan is in het begin voldoende.

Stap 4 

Nu ga je het balanskussen met een High Five combineren. Het geven van een high five op het kussen vergt aardig wat inspanning (de buikspieren moeten hard werken). Een paar seconde is meer dan voldoende. Het is immers niet de bedoeling dat je konijn er spierpijn van krijgt. Het kan zijn dat je opnieuw je opbouw van High Five moet gebruiken als je konijn het eng vindt. Doe het rustig aan, je kan altijd een paar stappen terug in je opbouw gaan. Belangrijk is dat je samen plezier hebt.

Op onderstaande link, vind je een video hoe je een High Five kunt aanleren:
www.dierentrainer.nl/Konijn/Video/

Tekst: © Bernice Muntz

Voor meer nuttige informatie zie onderstaande boeken; geschreven door Bernice Muntz

High Five met je konijn
Is een naslagwerk voor volwassenen waarin alle facetten van het konijn uitvoerig worden besproken. Een greep uit de onderwerpen: konijnentaal, voeding, verzorging, gezondheid, probleemgedrag, trainen en spelen. De oefeningen worden stap voor stap uitgelegd met behulp van mooie foto’s. Kortom: een interessant en praktisch boek voor iedereen die konijnen heeft of met konijnen werkt. Hardcover, 272 pagina’s, ruim 180 foto’s, € 34,50. Also available in English

Het gelukkige konijn
Een heerlijk doe-boek voor konijnenliefhebbers. Het staat boordevol leuke tips, spelletjes en activiteiten voor konijn en eigenaar. De vele foto’s laten stap voor stap zien hoe je dat aanpakt: meer plezier met je dier. Het gelukkige konijn vormt een geweldige aanvulling op High Five met je konijn en is bovendien ook geschikt voor kinderen (vanaf 8 jaar). Plezier gegarandeerd! Hardcover, 176 pagina’s, ruim 150 foto’s, € 18,50.

Te bestellen via www.dierentrainer.nl of via (online) boekenwinkels.